Abdal tayfasının məskunlaşması
Abdal dağlarının ətəkiərində və yaxın ətraflannda - Təndirlidə, Yuxarı Pəyələndə, Aşağı Pəyələndə və s, rast gələn təndir və ocaq yerləri, ibtidai tikinti qalıqları, mal-heyvan saxlanılan ağıllar, arxaclar, küziər və s.
Abdal dağlarının ətəkiərində və yaxın ətraflannda - Təndirlidə, Yuxarı Pəyələndə, Aşağı Pəyələndə və s, rast gələn təndir və ocaq yerləri, ibtidai tikinti qalıqları, mal-heyvan saxlanılan ağıllar, arxaclar, küziər və s. bu yerlərdə hələ b.e.-nın əvvəllərində Abdaliarın yaşadıqlarını göstərir. Böyük ehtimalla demək olar ki, Abdallar, əsasən, heyvandarlıqla və demyə taxıiçılıqla rnəşğul olmuşiar. Onlar Gəvək yaylasının aşağı hissəsindəki azsulu dərələrin və çeşrnəSərin (bulaqların) yaxınlığında və ətrafılarında, demyə əkinçilik üçün münasib sayıian hamar sahəiərin yayıldığı yerlərdə yürdiar salmışlar. Quru iqlimi olan bu yerlərdə və dağiıq şəraitində yaşayış çox çətin olduğundan orta əsrlərdə abdallar tədricən daha aşağılara köçərək Günbüilüdə.Ballıqayada, sonra isə, Gilançayın qərb sahülərində indiki Əmirkəndi, Ağacanli və Musakəndi sahillərində binələr sahb yaşamışlar. Bu binələr getdikcə böyüyərək kiçik kəndlərə çvrilmişlər.
Abdallar da Biiəv tayfası ilə çox six və hərtarəfli əlaqələr (o cürnlədən qohumluq əlaqələri) və isti münasibətlər yaratmışlar. Abdallar həm də Gilançaydan ayrılan Zağadərə, Sürsur, Gəraybadarı, Ağacanlı su arxlarını və Kələbənd su arxının yuxarı (İmamalı dərəsinə qədər olan) hissəsini inşa edərək bağ-bağat salmışlar və meyvəçiliklə məşğul olmuşlar.
Daha sonralar, çox güman ki, XVII əsrin sonlarında və XVIII əsrin əvvəllərində - Osmanlı Türkiyəsi ilə İran arasındakı müharibələrin Naxçıvan diyarında səngimək bilmədiyi, qaçaq-quldurun baş alıb getdiyi, yaşayış şəraitinin çox çətinləşdiyi vaxtlarda Abdallar Əmirkəndindən, Ağacanlıdan və Musakəndindən tədricən köçərək Biləvdə, Parağa çaymın şimal-qərb sahilində, indi О Lay. Qurddərəsi və Rəzgə adlandırdığırriiz məhəllələrdə məskunlaşmışlar. Sonra isə artıb törədikcə çayın о vaxtkı yatağını abadlaşdıraraq çaylaq sahələrdə yerləşmişlər. Onlar Otay məhəlləsində, demidə ayrıca qəbiristanlıq da salmışlar.
Çox güman ki, Abdailara indiki Allahquluuşağı və Taharlı tayfaları, Ərnirli, Əzimuşağı, Əlili, ibadlı və Həmzəli nəsilləri aiddirlər. Belə ki, onlar əsrlər boyu О Lay məhəlləsində və çaylaq sahələrdə kompakt yaşarriişlar. Bu tayfa və nəsillərin heç bir nümayəndəsinin qədim Biləvin yaşayış sahəsində yeri, mülkü olmamişdır. Əksinə, Abdai dağlarının ətraflarındakı yerlərdə - Təksöyüddə, Təndirlidə, Aşağı Pəyələndə, Yuxarı Pəyələndə, Şələqapıda və eləcə də, sonradan salınmış binələrin (kiçik kəndlərin) ətraflarındakı sahələrdə - Əmirkəndində, Şahyerində, Ağcanlıda, Gəraybadarında, Sürsürdə, Zağadərədə əkin və bağ sahələrinin başiıca hissəsi Abdal tayfasından törənmiş sonrakı tayfa və nəsillərə məxsus olmuşdur. Sonrakı kolxoza qədərki dövrdə о torpaq sahələrinin bir qismi alqı-satqı ilə başqa tayfa və nəsillərin törəmələrinə qismət olmuşdur və əksinə, Abdal tayfasının törəmələri başqa yerlərdə də torpaqlar əldə etmişiər.
- Tarix:2015-05-26